بیماری لوپوس یا سیستمیک اریتماتوزیس قرمز (SLE) یک بیماری خودایمنی است که تمام سیستمهای بدن را متاثر میکند. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به طور ناشناخته به بافتهای سالم بدن حمله میکند و باعث التهاب و آسیب به اعضا و بافتهای مختلف میشود. بیماری لوپوس بیشتر در زنان جوان (در سنین 15 تا 45 سال) رخ میدهد، اما میتواند در هر سنی و در هر جنسیتی ظاهر شود.
لوپوس چیست؟
لوپوس اریتماتوس سیستمیک (به انگلیسی: Systemic Lupus Erythematosus) در پزشکی با علامت اختصاری SLE گونهای از انواع بیماریهای خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن، علیه ارگانها و بافتهای پیوندی خودی عمل کرده و بهآنها آسیب میرساند. زنان در مقابل این بیماری دهبرابر بیشتر از مردان آسیبپذیرند.
این بیماری اغلب پوست و چندین اندام داخلی را درگیر میکند و با وجود اتوآنتی بادی در خون همراه است. سیر بالینی لوپوس شامل دورههای فعالیت و بهبود است.
لوپوس در زبان به معنی گرگ و اریتما در زبان یونانی به معنی سرخی است. این نام بهدلیل شکل لکه سرخ بر پوست است که شبیه جای گازگرفتگی گرگ است.
علت و علائم بیماری لوپوس چیست؟
علت دقیق بروز بیماری لوپوس هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، هورمونها، عوامل محیطی و عفونتها به عنوان عوامل موثر در بروز این بیماری شناخته شدهاند. علائم بیماری لوپوس متنوع و متفاوت است و ممکن است در هر فردی به شکلهای مختلفی ظاهر شود. برخی از علائم رایج بیماری لوپوس عبارتند از:
1. خستگی و ضعف عمومی
2. تب و لرز
3. آسیب به پوست، مانند آفتهای قرمز روی صورت (به خصوص در ناحیه گونهها و بین دو چشم)، حساسیت به نور خورشید، تغییرات رنگ پوست و آسیب به رگها (خصوصا در دستها و پاها)
4. التهاب و آسیب به مفاصل، باعث درد، تورم و صلابت مفاصل میشود.
5. آسیب به کلیهها، باعث ادرار کم، خون در ادرار، افزایش فشار خون و آسیب به عملکرد کلیه میشود.
6. آسیب به قلب و عروق خونی، باعث درد قفسه سینه، ضعف عضلانی و تنگی نفس میشود.
7. آسیب به سیستم عصبی مرکزی، باعث سردرد، اختلال در تمرکز و حافظه، افسردگی و اضطراب میشود.جوان ایرانی (irjavan.com)
روش تشخیص بیماری لوپوس؟
تشخیص بیماری لوپوس بر اساس علائم بالینی، آزمایشات خونی و تصویربرداری مانند سونوگرافی، رادیوگرافی و MRI قرار میگیرد. درمان بیماری لوپوس شامل داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، استروئیدها، آنتیمالاریا و داروهای تنظیم کننده سیستم ایمنی است. همچنین، تغذیه مناسب، استراحت کافی و مراقبت از پوست در معرض نور خورشید نیز برای کنترل علائم بسیار مهم است.
آمار بیماری لوپوس بر اساس جنسیت؟
با توجه به آمارها، بیشترین تعداد موارد لوپوس در خانمها رخ میدهد. این مسئله به دلایل زیر ممکن است:
1. هورمونها: تحقیقات نشان میدهد که هورمونهای زنانه، به ویژه استروژن، نقش مهمی در بروز لوپوس دارند. سطح استروژن در خانمها بالاتر است و این ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به لوپوس شود.
2. ژنتیک: برخی مطالعات نشان میدهند که عوامل ژنتیکی نیز میتوانند در بروز لوپوس نقش داشته باشند. مطالعات نشان میدهند که چندین ژن میتوانند باعث افزایش خطر ابتلا به لوپوس در خانمها شوند.
3. همبستگی با سایر بیماریهای اتوایمن: بیماری لوپوس به عنوان یک بیماری اتوایمن شناخته میشود و خانمها در مقایسه با آقایان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای اتوایمن هستند. به عنوان مثال، بیماران لوپوس ممکن است دچار بیماری تیروئید، دیابت نوع 1 و روماتوئید آرتریت نیز شوند.
با این حال، مهم است به خاطر داشته باشید که هر فردی میتواند به لوپوس مبتلا شود، بنابراین نباید فکر کنید که این بیماری تنها در خانمها رخ میدهد. همچنین، بیماری لوپوس در هر سنی میتواند ظاهر شود، اما بیشتر در دوران باروری و سنین بین 15 تا 45 سال مشاهده میشود.
بیماری لوپوس در کودکان
لوپوس نیز میتواند در کودکان رخ دهد، اما نسبت به بزرگسالان کمتر شایع است. علت دقیق بروز لوپوس در کودکان نیز هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و ایمنیای میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند. علاوه بر این، لوپوس در کودکان ممکن است با علائم و نشانههای متفاوتی نسبت به بزرگسالان ظاهر شود. برخی از علائم شایع لوپوس در کودکان شامل تب، خستگی، ضعف عضلانی، آسیب به پوست و آسیب به اعضای داخلی مانند کلیهها و قلب است. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک در کودکان، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب انجام شود.
آمار شیوع بیماری لوپوس در جهان
لوپوس در سراسر جهان شایع است و میتواند در هر کشوری رخ دهد. اما برخی از کشورها ممکن است نرخ بیشتری از این بیماری را داشته باشند. به عنوان مثال، لوپوس در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و کشورهای اروپایی شایعتر است. عوامل مختلفی مانند ژنتیک، محیط زیست و عادات زندگی ممکن است در شیوع بیماری لوپوس در این مناطق نقش داشته باشند.
پیشگیری از بیماری لوپوس
برای پیشگیری از بیماری لوپوس، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. مراقبت از پوست: استفاده از کرم ضد آفتاب و پوشیدن لباسهای محافظتی در برابر نور خورشید میتواند به حفظ سلامت پوست و کاهش خطر ابتلا به لوپوس کمک کند.
2. فاصله گرفتن از عوامل تحریککننده: تلاش کنید از عواملی مانند استرس، آفتابسوختگی، عفونتها و داروهایی که ممکن است بر روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشند، فاصله بگیرید.
3. تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و تنوع در مصرف مواد غذایی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به لوپوس کمک کند. مصرف مقدار کافی آنتیاکسیدانها مانند ویتامین C و E نیز توصیه میشود.
4. ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم و معتدل مانند پیادهروی، شنا یا یوگا میتواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش خطر ابتلا به بیماری لوپوس کمک کند.
5. مراقبت از سلامت روحی: استرس و اضطراب ممکن است بر روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشند. تلاش کنید روشهای مختلفی مانند مدیتیشن، یوگا، تمرین تنفس عمیق و گفتگو با عزیزان را برای کاهش استرس و حفظ سلامت روحی انجام دهید.
6. مراقبت از سلامت عمومی: حفظ سلامت عمومی با مراجعه منظم به پزشک و دندانپزشک، درمان هرگونه عفونت، مصرف داروهای تجویز شده به دقت و رعایت توصیههای پزشک میتواند به کاهش خطر ابتلا به لوپوس کمک کند.
همچنین، در صورتی که علائم مشکوک به لوپوس داشته باشید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
مراقبت های تغذیه ای برای بیماران لوپوسی
مراقبت های غذایی برای بیماری لوپوس باید شامل موارد زیر باشد:
1. مصرف غذاهای سالم و تازه: مصرف میوه ها، سبزیجات و محصولات غذایی تازه و سالم که حاوی ویتامین ها، مواد مغذی و آنتی اکسیدان های طبیعی هستند، برای افزایش سیستم ایمنی و کاهش التهاب بسیار مفید است.
2. مصرف مواد غذایی با خواص ضد التهابی: برخی از مواد غذایی مانند روغن زیتون، ماهی چرب (مانند ماهی سالمون و ماهی تن)، توت ها، پنیر پروبیوتیک و زنجبیل خواص ضد التهابی دارند که می تواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند.
3. رعایت تعادل در ترکیب غذاها: ترکیب صحیح پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها در وعده های غذایی بسیار مهم است. مصرف مقدار مناسبی از پروتئین ها (مانند مرغ، گوشت قرمز کم چرب، لوبیا و نخود)، کربوهیدرات های کامل (مانند برنج قهوه ای و نان کامل) و چربی های سالم (مانند روغن زیتون، آووکادو و ماهی چرب) به بهبود وضعیت بیمار کمک می کند.
4. مصرف مکمل های غذایی: برخی از مکمل های غذایی مانند روغن راسته، گلوکوزامین و کلسیم می توانند به بهبود علائم بیماری لوپوس کمک کنند. با این حال، قبل از استفاده از هرگونه مکمل غذایی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
5. رعایت محدودیت در مصرف مواد غذایی خاص: برخی از مواد غذایی مانند محصولات لبنی، غلات گلوتن دار و مواد غذایی حاوی آهن می توانند عوارض بیشتری در بیماران لوپوس ایجاد کنند. بنابراین، ممکن است برای برخی از بیماران لازم باشد این مواد را محدود یا حتی از رژیم غذایی خود حذف کنند.
همچنین، مهم است که هرگز خودسرانه تغذیه خود را تغییر ندهید و قبل از اعمال تغییرات در رژیم غذایی خود با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
لوپوس در حیوانات
بله، حیوانات نیز ممکن است به بیماری لوپوس مبتلا شوند. بیماری لوپوس در حیوانات عموماً به عنوان بیماری ایمنی پوست و مفاصل شناخته می شود و می تواند در سگ ها، گربه ها و اسب ها رخ دهد. علائم بیماری لوپوس در حیوانات ممکن است شامل ضعف عمومی، آسیب به پوست، التهاب مفاصل و سایر علائم ایمنی باشد. در صورت مشاهده هرگونه علائم نگران کننده در حیوان خانگی خود، بهتر است به یک دامپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
بیماران با لوپوس نیاز به مراقبت و پشتیبانی مادامالعمر دارند. برخی از موارد لوپوس قابل پیشگیری نیستند، اما با مراقبت مناسب و درمان صحیح، میتوان علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید. در صورت تشخیص بیماری لوپوس، مهم است که با پزشک خود در مورد درمان و مراقبتهای لازم صحبت کنید و همچنین همراهی روانی و اجتماعی مناسب را برای مدیریت بیماری در نظر بگیرید.
https://irjavan.com/%d8%a8%db%8c%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%84%d9%88%d9%be%d9%88%d8%b3-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/
:: بازدید از این مطلب : 122
|
امتیاز مطلب : 71
|
تعداد امتیازدهندگان : 23
|
مجموع امتیاز : 23